De Koninklijke Sint-Sebastiaansgilde Essen richt tijdens het weekend van 25 en 26 juni 2022 het 19de Landjuweel van de Kempische Schuttersgilden in onder de auspiciën van de Hoge Gilderaad der Kempen (HGK).De HGK, opgericht op 3 februari 1952, is een koepelorganisatie van een 70-tal Schuttersgilden uit de Kempen. Alle aangesloten gilden beoefenen het schieten en zijn gegroepeerd naar het gebruik van hun wapen: handboog, kleine kruisboog, sint-jansboog, voetboog en buks. De gilden organiseren onder elkaar schietwedstrijden, maar zijn verplicht deel te nemen aan de schietspelen, gildefeesten en landjuwelen ingericht onder de auspiciën van de HGK.Het landjuweel wordt om de vijf jaar ingericht. In de voorafgaande vier jaar vergaren de gilden hun punten tijdens de jaarlijkse schietspelen, gildefeesten, keur- en studiedagen, … Als winnaar van het Landjuweel 2015 is de Koninklijke Sint-Sebastiaansgilde Essen verantwoordelijk voor de inrichting van het landjuweel in 2020. Echter, het inmiddels alom gekende coronavirus (COVID-19) heeft hier anders over beslist! De inrichting werd afgelast en uitgesteld naar 2022.Op zaterdag zijn er de schietwedstrijden per wapen. Op zondag is er in de voormiddag een gildemis in de parochiekerk Sint-Antoniuskerk in Essen, een academische zitting en een gildemaaltijd. De namiddag start met het 'Schoon Inkomen', een optocht van 33 deelnemende schuttersgilden doorheen een aantal straten van Essen.

In de 80’er jaren verscheen in “Dansen uit de Zuidelijke Lage Landen I” een reeks gecreëerde dansen van de Nederlandse Elly Olderaan, waarbij deze "Flikkerpotpourri". Ze gebruikte daarvoor traditionele Vlaamse muziek, zo ook deze muziek afkomstig van de LP “Doedelier in beweging” (CR28149).

Dansje voor Hilde ontstond in 2018 binnen de werking van Damuza.

Op 4 april 2021 verscheen onze eerste bijdrage in De Dansgazet.   

Veel Paasgebruiken zijn afgeleid van een niet-christelijk lentefeest, zoals het rapen van eieren. Later dienden de eieren voor de katholieken ook om na de veertigdaagse vastenperiode (die na de viering van Carnaval begon) weer op krachten te komen. Dat was zeker nodig na de zware vasten. Het vastengebod gold aanvankelijk louter vlees, maar in het jaar 640 bepaalde paus Gregorius de Grote dat gelovigen zich ook dienden te onthouden van producten die daarin hun oorsprong vonden, dus boter, kaas, melk en eieren. 'Zwart vasten' is de vakterm. Wel kregen gelovigen mettertijd een lichter regime opgelegd, met zowel algemene als individuele dispensaties (het befaamde boterbriefje!).

Halle is één van de drie deelgemeenten van Zoersel. 

Rond feestdagen die iets van de hoop op nieuw leven uitdrukten, zijn allerlei gewoonten en gebruiken gegroeid. Eieren speelden daarin vaak een rol.

Vandaag is het halfvasten.  Wie heeft er ooit gehoord van de Graaf van Halfvasten, ook wel gekend onder de naam van Sintegreef of Greef ?  

Als er één feest is waarbij uitbundigheid centraal staat, dan is het wel carnaval. Het carnavalsfeest wordt gevierd in de drie dagen voor Aswoensdag en wordt traditioneel afgesloten met Vette Dinsdag en Vastenavond. 

Deze “Contradans van Brussel” werd gecreëerd door Jos Gerrits ter gelegenheid van landbouwfeesten in Brussel, begin jaren 1990. Bij een optreden op deze feesten mocht alleen gedanst worden op muziek van het ‘Brabants volksorkest’. De muziek vond men op  de LP (of CD met dezelfde naam) : Flemish Folk Music, uitgegeven in 1988, of op CD : Het Brabants Volksorkest, Flemish Folk Music, Vol. 1 & 2, 2004 (heruitgave).

Volksdansgroepen die materiaal, kledij enz. zoeken of aanbieden, kunnen dit doorgeven aan dansgazet@gmail.com. 

Tussen Aswoensdag en halfvasten stoot je in de Antwerpse Polderdorpen op een plaatselijke activiteit, want “de gans rijdt uit!”.  In Berendrecht, Zandvliet, Stabroek, Putte, Hoevenen en Ekeren komt men dan vreemde dingen tegen in het dorpscentrum: kleurrijke groepen, flinke boerenpaarden en een lugubere galg… 

Volksdansen is geen dode materie, integendeel… het leeft, zowel nu als vroeger.En zeker wanneer je in archieven blijft snuisteren…  Het blijven boeiende verhalen!

Volgens Marc Willems, dansleiding Koninklijke Dansgroep Zonne, is de dans 'Turnhout Kermis' ontstaan uit een uitdaging :

Jij, als danser, kent waarschijnlijk wel het gevoel: de lichte euforie wanneer je, zwetend en met bonkend hart, de dansvloer verlaat om even uit te blazen. Moe maar voldaan, alsof je een uur intensief gesport hebt. En eigenlijk héb je ook net gesport. Als je danst, gaat je hart sneller slaan, je ademhaling versnelt en je gebruikt veel verschillende spiergroepen. En daar wordt je lichaam sterker van.  Niet alleen gebruik je je hele lijf, maar ook je hoofd. Al je bewegingen worden immers vanuit je brein gecoördineerd. Zo helpt dansen tegen depressies en heeft het zelfs een effect op ziektes als Alzheimer en Parkinson

Mijn 8-jarige kleindochter leert in haar klasje lezen.  We helpen haar thuis met lezen door haar enkele boekjes te geven, waaronder een boekje met kinderliedjes.Vorige week vroeg ze mij: “”wat is de houten been? Ze had dit gelezen in het liedboekje bij het spelliedje “twee emmertjes water halen”. Dus, op zoek naar informatie op het alleswetende internet…

Volksdansgroep Zonne (Turnhout) creëerde deze dans op de muziek "Wals voor Polle ",  een melodie die Wim Poesen componeerde als huwelijksgeschenk voor zijn vriend Polle Ranson.

Vroeger stelde een ongeschreven regel dat het zingend rondgaan voor geld (bedelzingen) toegestaan was binnen de 12 dagen tussen Kerstmis en Driekoningen.  Oorspronkelijk was het een traditie die door volwassenen werd beoefend. De arme bevolking ging van deur tot deur voor wat extra geld of eten om de harde wintermaanden  door te komen. Tijdens de feestdagen werden mensen geacht om genereuzer te zijn.

Spijtig genoeg stopt volksdansgroep De Vlasblomme uit Bissegem met haar werking.   De voorbije optredens, de reizen, de vriendschap en dansplezier zullen hopelijk nog lang in het geheugen van dansers en muzikanten blijven hangen..

Antwerpenaren worden spottend ook wel Sinjoren genoemd.  Maar wist je dat men ze ook ‘Mezenvangers’ noemde ?

Onderzoek naar dansmateriaal levert soms interessante contacten op. Tijdens gesprekken met dansleiders en muzikanten duiken regelmatig dezelfde namen op en, als men dieper gaat zoeken, komt men bij toeval op een aantal aanknopingspunten.

Je bent te gast op een buitenlands festival en alle groepen worden verondersteld mee te lopen in een stoet... of er wordt een groot evenement in je woonplaats georganiseerd waar je met je groep meeloopt in een optocht.  Dat wordt even nadenken, niet ?  

Mazenzele (Mauzel voor de inwoners) is een deel van de gemeente Opwijk, sinds de fusie van 1977.  Het heeft zijn eigen karakter behouden met als sociaal zwaargewicht “De Gille’ (de Gilde).

De nestor van de Vlaamse volksmuziek, Hubert Boone uit Nederokkerzeel, ligt mee aan de basis van de 'revival' van de volksmuziek in Vlaanderen. Zijn rol in het opzoekingswerk hieromtrent, o.a. samen met Renaat Van Craenenbroeck, kan niet genoeg benadrukt worden. Zijn talrijke publicaties en zijn onverdroten inzet om onze Vlaamse volksmuziek in stand te houden en zo door te geven aan volgende generaties, onderstrepen zijn bijzondere waarde.  

Een volksgebruik waar men nauwelijks iets over hoort, is  ‘spinningen’. Het is een gewoonte die vanaf de zestiende eeuw en mogelijk al vroeger, gekend was in de dorpen en op het platteland. Tijdens de lange wintermaanden lag verveling op de loer maar zoals het spreekwoord zegt: “een vrouwenhand en een paardentand staan nooit stil”. 

Verkiezingen ?  Wees gerust, geen top 100 of top 1000…

Een dans om lekker even door te dansen.  De moeite om er je tanden in te zetten, maar toch makkelijk genoeg om er lekker van kunnen te genieten...deze polka in P groot.

Via vele mediakanalen hebben we kunnen merken dat de meeste volksdansgroepen een frisse start hebben genomen.  Na de lockdownperiode, waarbij vele groepen de meest creatieve oplossingen bedachten, kunnen we eindelijk weer de dansschoenen aantrekken. 

Alhoewel een schottisch regelmatig op het programma staat tijdens volksdansbijeenkomsten, weten maar weinigen de oorsprong en historiek ervan.

‘Als de witte mannekes gedanst hebben, is ‘t schoon weer op komst !

'Onder den Toren' : wie heeft op het een of ander volksdansbal zich niet laten leiden door deze muziek en danspassen ?

Een klepperdans of klepperwals is een danstype dat als kleinere dans in veel van onze regio's voorkomt.  Ook hier in Kapellen vind je er de typische elementen in terug  : eerst de ontmoeting, het ronddansen, de twist en daarop de verzoening. Ook in de melodie zijn flarden van andere klepperdansen te horen...  Niet te verwonderen als je weet dat vroeger muzikanten van bal tot bal en van dorp tot dorp rondtrokken.  Plaatselijke muzikanten namen dan weer flarden van hetgeen ze gehoord hadden over.  Zo kreeg ieder dorp dan toch weer zijn eigen versie.  

Elk jaar opnieuw krijg ik bericht van een Portugese Rancho (volksdansgroep) met de aankondiging van de 'Dia Mundial del Folklore' op 22 augustus.  Dit jaar wou ik daar eens meer van weten want zelfs onze vriend 'Wikipedia' kon er niet veel zinnigs over vertellen.

Een pareltje van bouwkundig erfgoed: de Lievenskapel te Kapellen.

Trekt deze titel jullie aandacht?