Veel van de gebruiken die met Pinksteren verband hadden, zijn intussen verdwenen. Zo was er bijvoorbeeld het vieren van de Pinksterbruid.
Oorspronkelijk was dit een feest waarop het mooiste meisje van het dorp werd verkozen. Zij werd versierd met bloemen en gekroond tot Pinksterbruid. Daarna werd er gezongen en gedanst door de ongehuwde jonge mannen en vrouwen.
Na verloop van tijd (en veel protest omdat deze feesten voor veel overlast zorgden), werd het echter steeds meer een gebeuren voor jonge kinderen. Jonge meisjes verkleedden zich in Pinksterbruidjes en gingen, samen met een aantal andere kinderen, van deur tot deur om geld en snoep te vragen.
Het gebruik van “Pinksterbruid” zou ook teruggaan op het verhaal dat de eerste pinksterbruidjes de meisjes waren die het langst in hun bed bleven liggen, en dus als laatste uit de stal kwamen wanneer het vee naar buiten werd gedreven . De koe die toen als laatste tevoorschijn kwam zou dan de pinksterkoe of, indien het een os was, de pinksteros zijn geweest. En zeker tot in de negentiende eeuw was het gebruikelijk om tijdens de Pinksterfeesten deze pinkster-os/koe te versieren met bloemen, stro en kaarsen. Deze os liep dan mee in een processie door het dorp.
Het feest van ‘Sinksenbruid’ in Veurne gaat ook over langslapers.
Op vrijdag voor Pinksteren staat iedere kleuter in Veurne vroeg op om toch maar niet te Iaat te komen op school. Met een bloemenkroon op het hoofd trekken jongens en meisjes aan de hand van moeder naar kleuterschool ’t Voelsprietje (vroeger bewaarschool der Blauwe Zusters) . Van zodra er voldoende kinderen op de speelplaats zijn, start het Sinksenbruid-ritueel. De kinderen dansen in de ronde en zingen het Sinksenbruidliedje.
De kleuter die laatst toekomt moet in de ronde staan, totdat hij/zij afgelost wordt door een ander die later komt.
Tijdens het rondgaan in een kring zingen ze hun liedje, op zijn Veurens :
Schinsche bruid
de leegaard uit
had je wel idder op èstaon
j'hadde wel idder no schole ègaon
J 'hed è krone èstolentoe Veuren in de schole.
Sinksenbruid, de leegaard uit, had je wel eerder opgestaan.
Had je wel eerder naar ’t schole gegaan, je ging nie moeten in de ronde staan
J’hèt die krone gestolen, te Veurne in de schole!”.
Wie de allerlaatste is, wordt uitgelachen voor lange slaper en is ‘Schinsche bruid’.
Dan gaan de kleuters in sliert of rij door de straten en krijgen hier en daar wat lekkers toegestopt. En weerom klinkt het van ‘Schinsche bruid - de leegaard uit....’ ; De kinderen snappen er wel niets van, maar ze genieten van de belangstelling voor hun 'optreden'. Bewoners komen buiten kijken, middenstanders trakte(e)r(d)en met fruit en snoep, Burgemeester en Schepenen groeten de vrolijke bende vanop de trappen van het stadhuis.
Vroeger was die kroon meestal gevlochten uit gele Sinksenbloemen of boterbloemen met een Sinksenroos ertussen. Tegenwoordig is het een kroon van gemaakte bloemen.
Veel Veurenaars denken met plezier terug aan hun “Sinksenbruid” gebeuren..
Reactie plaatsen
Reacties