Trawantel - Marbisoux ?

Gepubliceerd op 5 augustus 2021 om 19:49

Dit gebruik van ‘de Pèlerins’ is een van de curiosa van de lokale folklore van Marbisoux.  De datum en de plaats van het gebeuren is al sinds 1920 vastgelegd door de gemeenteraad.

Het uitje dat de ‘Pèlerins’ maken op de maandag van de 'kermesse' van 15 augustus is een unieke gewoonte. Ze wonen de mis bij in de ochtend. Rond 14.00 uur vertrekken de 12 pelgrims van de Broederschap Saint-Roch  "naar Jeruzalem" in 4 groepen van 3.  Een reis die in werkelijkheid niet verder gaat dan de grenzen van het dorp waar donaties worden ingezameld om vervolgens te worden geveild, op het dorpsplein.

Rond 18.30 uur keerden ze terug naar het plein en na een humoristische toespraak gingen ze verder met "het verkopen van het eigendom van anderen". Voor de veiling, dezelfde scherpe humor naar de kopers, ambtshalve benoemd. Eerder werd de bedevaart verteld aan het publiek, in Waals en in vers, met een dikke knipoog naar lokaal nieuws. Zo geloofden de pelgrims dit jaar dat Marbisoux van de kaart van België was geveegd, nadat ze voor hun terugkeer op bepaalde verkeersborden hadden vertrouwd.

Een politieagent kreeg dus een beschermende helm toegewezen "die altijd kan worden gebruikt", een bewoner kreeg een paar krukken om hem te helpen rechtop te blijven staan in bepaalde omstandigheden, een andere kreeg een riem "die waarschijnlijk meer waard is dan zijn hond", maar zal de laatste thuis houden.

Dan vindt de dans van de pelgrims plaats die begint met een paar kleinere dansjes,.  Dan volgt een quadrille met partners en dan dansen met stok, waar je een lichte gelijkenis met onze trawantel kunt merken.  Het dansen eindigt met de dood en opstanding van een van hen.

Peter Bearon (Longsword dancing)  heeft in december 2009 een kort artikel laten verschijnen in ‘Rattle up my Boys’ over de Jeu de Pèlerins . Hij heeft de 'dans' in Marbisoux in 2008 gezien en gefilmd en pas onlangs op zijn Vimeo pagina gezet.  Als iemand geïnteresseerd is, kunnen ze de dans bekijken en  zien of die eventueel wel of niet iets met de trawantel te maken heeft.

Dit is de link naar het filmpje (gewoon selecteren en copieren in je adresbalk): 

https://emea01.safelinks.protection.outlook.com/?url=https%3A%2F%2Fvimeo.com%2F579045527%3Ffbclid%3DIwAR3mDOsjNL5PHE_nSp_TTviyFqK0NShGsOuqc1NwmbjXgoN2mglbghZgzpQ&data=04%7C01%7C%7Cb1f7c6e8ab3c449b659108d958aba718%7C84df9e7fe9f640afb435aaaaaaaaaaaa%7C1%7C0%7C637638316631429127%7CUnknown%7CTWFpbGZsb3d8eyJWIjoiMC4wLjAwMDAiLCJQIjoiV2luMzIiLCJBTiI6Ik1haWwiLCJXVCI6Mn0%3D%7C1000&sdata=kXTNGc1Pzj%2B5k%2Fm%2FB4L81025zuQnOasoVVzZPF%2BpJAQ%3D&reserved=0

 
Renaat Van Craenenbroek vermeldt dit gebruik in het Nederlands in Speurtocht 13 (1983) en ook in een artikel in het Frans in 1985. Hij verwijst naar de trawantel, een gekoppelde stok- en hoepeldans, en schreef dat je vergelijkbare overlevenden kunt vinden in de pelgrimsdansjes in Marbisoux, Marbais en Villers-Perwin in Wallonie, en een dans die leek op de trawantel die vroeger in Waremme werd gedanst.. 

 

Heeft iemand informatie over dansjes op de andere plaatsen die Renaat genoemd heeft - Marbais, Villers-Perwin en Waremme?

Op de site van RTBF is er een volledige reportage (28 min), gedraaid in 1981 te zien over dit fenomeen.  Deze heet : Souvenir de bois et d'ardoise.  Daar kun je het verloop van deze pèlerinage ook goed volgen.  

Jullie reacties zullen we zeker doorgeven aan Peter Bearon.  

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.