In de jaren zestig van vorige eeuw stoot Renaat Van Craenenbroeck – enig kind van een Antwerpse kleermaker – op Zwaarddansers, een oude ets van Hieroymus Cock, gebaseerd op Sint-Joriskermis, een schilderij van Pieter Bruegel.  Meteen is Renaats interesse gewekt. “Die dans wil ik absoluut terugvinden !” De zoektocht wordt een obsessie.

Renaat studeert handelswetenschappen, heeft een fenomenale talenkennis en houdt van volksdansen. Zijn eerste danspassen zet hij bij de jeugdbeweging.  Zoals velen van zijn generatie.  Maar jongens en meisjes die samen dansen … onzedig !  Hoe het moet ?  ‘Eenvoudig’, zegt Renaat, de afstand tussen jongen en een meisjes moet juist groot genoeg zijn om de pastoor door te laten.  Is hij mager, heb je geluk.  Is hij wat dikker ?  Dikke pech dan.‘  Renaat leert walsen, krijgt de mazurka onder de knie, de scottisch, de polka…

Dansen kruipt in zijn benen en in zijn hart.  Dag na dag groeit zijn interesse voor de geschiedenis van de dans in onze streken en elders.  Samen met Hubert Boone en Wannes Van de Velde sprokkelt hij in heel Vlaanderen verhalen over oude dansen en dansmuziek.  Bij het Vlaams Dansarchief wordt alles verzameld, worden oude dansen opnieuw uitgegeven en op basis van de muziek en traditionele passen ontstaan nieuwe creaties.

En dan leert Renaat de jeugd dansen.  En het moet ‘af’ zijn : altijd een verzorgde houding, altijd hoffelijk tegenover de partner.  Hij is veel onderweg, maar zodat hij weer thuis komt, wordt er verder gedanst.  Tafels en stoelen opzij en het hele gezin oefent nieuwe danspassen in.

1970.  Een orgelpunt ! Aan de kathedraal danst Lange Wapper – de dansgroep van Renaat – met halfvasten de Antwerpse Zwaarddans. Net als in de middeleeuwen.  Tussen de muzikanten een enthousiaste Wannes Van de Velde.  Het wordt een jaarlijkse traditie, ononderbroken, weer of geen weer. 

Elf dansers, in ’t wit en met bellen rond knieën en middel geven de punt van hun zwaard aan hun buurman en vormen zo een gesloten kring.  Een kring die niet onderbroken mag worden.  Rond hen springen en nar en een ‘paard’, vrolijke tegenpolen van de ernstige dansers.  Die dansers verjagen de winter, zegt de ene bron.  Nee, beweert een andere, de jongens worden ingewijd in de echte mannenwereld.

Maar dan, dansend in Vela Luka in Kroatië, sterft Renaat onverwachts.  Hij laat een enorme schat aan dansen na. En dochter Katrien zet de familietraditie voort.  Even meesterlijk als haar vader.

Nog elk jaar danst men in Frans Vlaanderen op de tweede zondag na Mardi Gras Renaats Zwaarddans van Duinkerken.

Hartelijk dank aan de ' Roetskalender' om dit artikel over Renaat Van Craenenbroeck te mogen overnemen.   

De 'Roetskalender',  dé leukste kalender om in huis te hebben !!