De herfst, met zijn kleurrijke bladeren en koele bries, brengt niet alleen sfeer, maar ook een vleugje mysterie en magie. In deze tijd van het jaar lijken de grenzen tussen de werelden wat dunner te worden.
Eind oktober, begin november — dat is hét moment om een paar van de griezeliger verhalen uit onze hoed te toveren. Verhalen die het best tot hun recht komen bij het licht van een haardvuur of een knisperend kampvuur… want geef toe, een chauffage is nu eenmaal minder stemmig in dit seizoen.
Wanneer de maan hoog aan de hemel staat en het land gehuld is in stilte, begint het gefluister. In oude sagen uit Vlaanderen en Nederland wordt verteld over katten die bij middernacht of bij volle maan samenkomen in een mysterieuze dans — op open plekken in het bos, rond oude bomen of midden op de heide. Soms lijkt het alsof het gras er nooit meer hetzelfde groeit: in cirkels van platgetreden aarde verschijnen merkwaardige planten, die men heksencirkels noemde.
De verhalen zeggen dat het geen gewone katten zijn. In de duisternis nemen heksen hun gedaante aan, dansen ze poot aan poot en zingen met een stem die tegelijk lokt en beangstigt.
In Hoepertingen zag burgemeester V. in 1965 hoe katten rond een boom draaiden. De volgende dag lag er een duidelijke kring in het gras — alsof het maanlicht zelf had meegedanst. In Soerendonk zouden zwarte katten op de heide verschijnen bij volle maan, pratend tegen voorbijgangers die zich nog dagen later afvroegen of ze het gedroomd hadden.
Niet alleen het dansen, ook de muziek speelde een rol. In Schurhoven hoorden mensen in 1965 een onwezenlijk mooie melodie, alsof iemand onzichtbaar op een fluit speelde terwijl de katten in cirkels bewogen. Soms deden zelfs konijnen mee, zoals in de Halve Dreef in 1970.
Maar het was niet zonder gevaar. Wie de dans stoorde, kreeg de toorn van de katten over zich heen. Er zijn verhalen van reizigers die plots door tientallen katten werden omringd, hun ogen glanzend als kolen in het donker. Slaan of wegrennen hielp niet; sommigen beweerden dat de katten onraakbaar waren. En als iemand er toch één kon verwonden, bleek de volgende dag dat een vrouw uit het dorp dezelfde wonde droeg — de heks was ontmaskerd.
Toch zit er in die kattendansen ook iets speels. Soms boden ze een toevallige voorbijganger een beker aan of daagden hem uit tot een dans. Eén man zou tot diep in de nacht hebben meegedanst, tot hij de naam van God uitsprak — en plots was alles verdwenen, enkel de geur van verbrand gras bleef hangen.
Van Beringen tot Westerhoven, van de Knaechtenweide tot Eede: overal kende men de verhalen. Zwarte katten die dansten in het maanlicht, heksen die fluisterden tussen de bomen, en dorpsbewoners die met heilig water of een kruisbeeld hun moed bijeenrapen.
En misschien, als je op een stille herfstavond goed luistert, hoor je nog ergens in de verte zachte pootjes trippelen in het gras.
Met dank voor publicatie tekst aan 'Sagen en legenden'.
Reactie plaatsen
Reacties