Vroeger was maandag de grote wasdag, maar de voorbereidingen begonnen al op zondagavond. De witte was werd in een grote wasteil gedaan, vervolgens ging er zeep op en werd er heet water overheen gegoten. De teil werd afgedekt voor de nacht, zodat het lekker warm bleef. "Kan de was schoonbroeien", zei men.
Maandagmorgen in alle vroegte begonnen de vrouwen dan écht aan de was. De was die de hele nacht had staan weken, werd in nieuw sop gegooid. Met een klopper werd zeeppoeder met een beetje water opgeklopt, zodat het flink schuimde. Dit schuim werd in het schone hete water gegooid, en dan begon het schrobben. Eén voor één werd het wasgoed geborsteld en geschuurd tot alle vlekken verdwenen waren.
Dan moest er gespoeld worden totdat er geen restje zeep meer uit de was kwam. Om de witte was goed schoon te krijgen, gebruikten de vrouwen ‘javel’ of bleekwater wat een gelige schijn aan de was gaf. Daarom deed men na die spoelbeurt nog een zakje ‘blauw’ in proper water. Die maakte de was terug stralend wit. Daarna kwam de bonte was aan de beurt.
Dan werd de was op een grasveld uitgespreid, wat een heerlijk frisse geur gaf. En het linnen en andere witte was werd ook witter door het liggen op de bleek (ook wel bleekweide of bleekveld genoemd) .
Blijkt toch, dat onze wasvrouwen nèt terugkomen van de bleek zeker ! Vlug nog even wat dansen vooraleer de was wordt ophangen.
Pit Ballin heeft deze wasvrouwendans gecreëerd voor Folklore Ensemble Gelmel. Al meer dan 20 jaar staat deze op het programma, ook bij andere groepen en telkens weer blijkt het een succesnummer te zijn. Zeker met de muziek van Paul Van duren blijven je voeten niet stilstaan …
Dames, zullen we nog een keertje met de was dansen ?
Reactie plaatsen
Reacties